Ngành sản xuất hiện đang đóng góp hơn 30% GDP, là trụ cột chính của nền kinh tế Việt Nam. Các lĩnh vực như dệt may, chế biến thực phẩm, và công nghiệp nặng không chỉ tạo ra hàng triệu việc làm mà còn giúp Việt Nam trở thành mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu, ngành sản xuất cũng đang đối mặt với nhiều vấn đề nghiêm trọng: tiêu hao năng lượng khổng lồ, khai thác tài nguyên thiên nhiên không bền vững, và những tác động tiêu cực tới môi trường. Các doanh nghiệp sản xuất, dù lớn hay nhỏ, đều đang cảm nhận rõ ràng áp lực phải thay đổi để phù hợp hơn với yêu cầu phát triển bền vững.
Khí thải từ các nhà máy, tình trạng ô nhiễm nguồn nước, và sự phụ thuộc vào năng lượng hóa thạch đang trở thành rào cản lớn trong hành trình phát triển của ngành. Không chỉ vậy, sự gia tăng chi phí vận hành do giá năng lượng leo thang cùng sự suy giảm uy tín thương hiệu trên thị trường quốc tế là những thách thức hiện hữu. Đối với ngành sản xuất, bài toán không chỉ đơn thuần là giảm chi phí mà còn phải cân nhắc cách hoạt động sao cho phù hợp với kỳ vọng của các thị trường lớn.
Xu thế quốc tế và áp lực chuyển đổi: Cuộc đua ESG toàn cầu
Trong bối cảnh quốc tế, ESG (Environmental, Social, Governance) không chỉ là xu hướng mà đã trở thành tiêu chuẩn bắt buộc ở nhiều thị trường. Các đối tác lớn tại EU, Mỹ hay Nhật Bản đang áp dụng các chính sách khắt khe hơn về phát thải carbon và sử dụng tài nguyên bền vững. Đặc biệt, cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) của EU sẽ khiến những doanh nghiệp không đạt chuẩn ESG phải đối mặt với mức thuế cao khi xuất khẩu vào khu vực này. Điều này đặt ngành sản xuất Việt Nam trước nguy cơ mất đi những cơ hội hợp tác quý giá.
Thực tế cho thấy, các doanh nghiệp không đầu tư vào ESG sẽ sớm bị loại khỏi chuỗi cung ứng toàn cầu hoặc bị giảm khả năng cạnh tranh. Trong khi đó, những doanh nghiệp tiên phong triển khai ESG không chỉ mở rộng thị trường mà còn thu hút các quỹ đầu tư xanh – nơi các nhà đầu tư ưu tiên đổ vốn vào các dự án bền vững. Với bối cảnh cạnh tranh quốc tế ngày càng khốc liệt, ESG không còn là lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu sống còn.
Vì sao ngành sản xuất tại Việt Nam cần ESG?
Tối ưu hóa chi phí vận hành – Hành trình giảm thiểu lãng phí
Một trong những giá trị lớn nhất mà ESG mang lại cho doanh nghiệp sản xuất là khả năng giảm chi phí vận hành thông qua việc tối ưu hóa tài nguyên. Các doanh nghiệp thường lãng phí năng lượng, nguyên liệu trong quá trình sản xuất. ESG đưa ra các giải pháp cụ thể giúp cải tiến quy trình sản xuất, giảm tiêu hao năng lượng và sử dụng nguyên liệu hiệu quả hơn. Điều này không chỉ tiết kiệm chi phí mà còn cải thiện năng suất lao động. Ví dụ, chuyển đổi từ năng lượng hóa thạch sang năng lượng tái tạo như điện mặt trời, điện gió không chỉ giúp doanh nghiệp giảm hóa đơn tiền điện mà còn giảm đáng kể lượng khí thải carbon.
Tăng tính cạnh tranh trên thị trường quốc tế
Đối với ngành sản xuất, việc tuân thủ ESG không chỉ là trách nhiệm mà còn là cơ hội lớn để vươn xa trên thị trường quốc tế. Các doanh nghiệp đáp ứng tiêu chuẩn ESG thường dễ dàng vượt qua các rào cản thương mại và chiếm được lòng tin của đối tác nước ngoài. Trong bối cảnh các thị trường lớn như EU và Mỹ đặt ESG làm điều kiện bắt buộc, doanh nghiệp nào sớm thích ứng sẽ giành được ưu thế cạnh tranh.
Không chỉ vậy, ESG còn giúp các doanh nghiệp xây dựng hình ảnh tích cực với khách hàng và đối tác. Một thương hiệu sản xuất thân thiện với môi trường và trách nhiệm với cộng đồng sẽ có sức hấp dẫn vượt trội, giúp doanh nghiệp mở rộng thị trường và gia tăng giá trị thương hiệu.
Đảm bảo tuân thủ pháp luật trong nước
Chính phủ Việt Nam đã và đang triển khai nhiều chính sách thúc đẩy phát triển bền vững, đặc biệt là Luật Bảo vệ môi trường 2020. Các doanh nghiệp sản xuất áp dụng ESG không chỉ đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật mà còn tránh được các khoản phạt không đáng có. Việc sớm đưa ESG vào chiến lược hoạt động sẽ giúp doanh nghiệp tránh được những rủi ro pháp lý, đồng thời tận dụng được các hỗ trợ từ chính sách quốc gia.
Khóa học ESG – Hành trang để doanh nghiệp thích ứng và vươn xa
Với mục tiêu hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) nâng cao nhận thức và kỹ năng thực hiện ESG một cách bài bản và hiệu quả, Trung tâm Hỗ trợ DNNVV phía Bắc (TAC) đã xây dựng và triển khai khóa học “Đào tạo doanh nghiệp phát triển bền vững – ESG”.
ESG là chuỗi chuyên đề thuộc Chương trình đào tạo trực tuyến cho doanh nghiệp năm 2024 của Trung tâm Hỗ trợ DNNVV phía Bắc (Cục Phát triển doanh nghiệp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư). Chương trình được ngân sách nhà nước hỗ trợ 100% kinh phí.
Tìm hiểu thêm về các chuyên đề và đăng ký tham dự miễn phí tại đây:
Thông tin chi tiết, xin liên hệ:
Trung tâm Hỗ trợ DNNVV phía Bắc, Cục Phát triển doanh nghiệp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
Địa chỉ: Tòa nhà D25 Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ngõ 7 Tôn Thất Thuyết, Cầu Giấy, Hà Nội.
ĐT: (84-24) 710.99.100
Email: tac@mpi.gov.vn
Website: https://vietnamsme.gov.vn/
